Historisch proces ex-dictator Guatemala

22 april 2013
Het proces tegen ex-dictator Rios Montt van Guatemala gaat na twee jaar gerechtelijke vertragingsmaneuvers van start. Opnieuw dreigt dit historisch proces te verzanden. De inzet is zeer hoog. Dit gaat immers om de terreur van de door de Amerikaanse president Ronald Reagan (1981-1989) gefinancierde doodseskaders.

Jarenlang slaagde een hele rits advocaten van ex-generaal Efraín Ríos Montt er in om het proces te blokkeren dat tegen hem ingespannen werd. De nationale en internationale druk liet echter niet af. Eindelijk kwam er toch beweging in de vierkantdraaiende rechtspraak die het land kenmerkt.

Rios Montt, dictator

Na een staatsgreep regeerde de verdachte met ijzeren hand tussen 1982 en 1983. Het leger paste de tactiek van de zogeheten ‘verschroeide aarde’ toe op hele inheemse dorpen, die het beschuldigde van collaboratie met het linkse gewapend verzet in de context van de Koude Oorlog.

Efraín Ríos Montt, 86 jaar, werd recent in verdenking gesteld van genocide voor de moord op 1.770 Ixil Maya’s in het departement Quiché tijdens de meest bloedige periode van het intern gewapend conflict dat resulteerde in 200.000 doden en verdwenen personen.

Eind januari dit jaar werd na een marathonhoorzitting, die drie dagen duurde en waarbij slachtoffers en verdedigers van de generaal hun verhaal presenteerden, Ríos Montt samen met de gepensioneerde generaal José Rodríguez Sánchez in staat van beschuldiging gesteld. Hun advocaten maakten zich sterk dat ze desnoods 500 procedurekwesties zouden aanvoeren om het proces geen kans te geven.

Eindelijk gerechtigheid?

Op 19 maart startte alsnog het mondeling en openbaar debat. Rechter Jazmin Barrios, die ondermeer herhaaldelijk vrouwvijandige uitlatingen van de verdedigers van de beschuldigden moest incasseren, maakte een einde aan het juridische steekspel.

Beschuldigde Ríos Montt probeerde een nieuwe tactiek uit om de gang van het gerecht nog maar eens te blokkeren. Vier advocaten die hem het jongste jaar vertegenwoordigden liet hij vervangen door een nieuwe advocaat. De rechtbank aanvaardde hem. De man kwam echter al meteen met drie incidenten op de proppen.

Het belangrijkste was dat hij beweerde zijn taak van verdediging niet te kunnen uitoefenen daar bij vorige processen een ‘zware vijandigheid’ was ontstaan tussen hem en de voorzitster van het tribunaal, alsook ‘vriendschap’ met iemand die deel uitmaakte van de rechtbank.

De voorzitster probeerde herhaalde malen het incident als niet ter zake doende te verklaren. Naderhand ging de rechter over tot het buitenzetten uit de zaal van de advocaat en besliste dat de verdediging van de e zou gedaan worden door die van de medebeschuldigde Rodríguez Sánchez.

Drie uur later (en eenendertig jaar na de feiten) verkondigde de voorzitster de historische uitspraak: ‘Hierbij wordt het mondeling en openbaar debat over de misdaden van genocide en misdaden tegen de mensheid tegen de heren José Efraín Ríos Montt en José Rodríguez Sánchez begonnen.’

Historisch proces

Dit is een historisch proces waarbij voor de eerste keer in Latijns-Amerika een voormalig staatshoofd voor de rechter verschijnt voor genocide. Zowel de VN als de Europese Unie loofden de rechtsgang in Guatemala.

Met spanning werd dag na dag door honderden persmensen, mensenrechtenverdedigers en de inwoners in Guatemala het proces op de voet gevolgd en in detail beschreven. De uitspraak wordt verwacht tegen volgende week woensdag 24 april.

Tot algemene verbijstering beriep rechter Carol Patricia Flores zich op 18 april op een beschermingsprocedure ten gunste van de beschuldigden en stuurde het proces helemaal terug naar de etappe waar het zich bevond op 23 november 2011. Op zijn beurt vecht het Openbaar Ministerie met aan het hoofd Claudia Paz y Paz, de rechtsgeldigheid van deze stap nu aan. Het laatste woord is dus in deze nog niet gezegd.

De Waarheid eindelijk opgegraven

20 september 2012

Op 27 februari 2012 gebeurde het mirakel: men startte met de opgravingen in de voormalige militaire basis van Coban, Alta Verapaz die na de vredesakkoorden omgedoopt werd in CREOMPAZ (‘Regionaal Comando van Training voor Operaties ter Handhaving van de Vrede’, de enige verandering is dat de soldaten nu met blauwe mutsen rondlopen, hopend hun zwart verleden wit te wassen als blauwhelmen van de UNO).

(meer…)

Guatemalan 80ies police chief convicted

26 augustus 2012

Pedro Garcia Arredondo, Chief of police in Guatemala at the time of the abduction of Serge Berten and the assassination of Ward Capiau and Walter Voordeckers was convicted for his part in the kidnapping of a student during the Guatemalan civil war in the 80ies.

Guatebelga advocates and supports the pursuit of  similar Guatemalan officials before the Belgian courts. The Belgian  Genocide law (or what remains of it)  in connection with the crimes against Ward, Walter and Serge enables investigating magistrate Burm and the Federal  prosecution.

Since these crimes are considered crimes against humanity, they are not subject to any satute of limitations. It is however necessary to prosecute the perpetrators while they are still alive.

http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-19339866

http://www.prensalibre.com/noticias/justicia/MP-solicita-Garcia-Arredondo-desaparicion_0_759524228.html

De politiechef van de jaren 80 veroordeeld in Guatemala

22 augustus 2012

De politiechef van Guatemala ten tijde van de ontvoering van Serge Berten en de moord op Ward Capiau en Walter Voordeckers werd veroordeeld voor zijn aandeel in de ontvoering van een student tijdens de Guatemalteekse burgeroorlog in de jaren 80.

Guatebelga ijvert al jaren voor de berechting van soortgelijke kopstukken die dankzij de Genocidewet (of wat ervan overblijft) in België onderzocht worden. Dankzij deze wet en de link met België via Ward, Walter en Serge wordt soortgelijke misdrijven onderzocht door de Brusselse onderzoeksrechter Burm en het Federale parket.

Omdat deze misdrijven als misdrijven tegen de mensheid worden gezien, verjaren ze niet. Wel is het nodig dat de misdadigers nog in leven zijn om ze te kunnen berechten.

http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-19339866

http://www.prensalibre.com/noticias/justicia/MP-solicita-Garcia-Arredondo-desaparicion_0_759524228.html

3 maart 2012: namiddagseminarie rond Maya spiritualiteit en mijnbouw

16 februari 2012

namiddagseminarie op 3 maart rond Maya spiritualiteit en mijnbouw

Meer informatie: maya spirit (dit is de begeleidende nota voor de deelnemers aan het seminarie)

Serge Berten herdenking: toespraak Raf Allaert

16 februari 2012

Toen Serge, nu dertig jaar geleden, ontvoerd werd, hield de zo genoemde ‘ Koude Oorlog ‘ de wereld in een wurggreep. Het was een sluimerende oorlog tussen twee grootmachten die weliswaar in volle hevigheid werd uitgevochten in de periferie van de twee grote protagonisten: enerzijds de Verenigde Staten, symbool voor een vrij Westen en anderzijds de Sovjet Unie, symbool voor een totalitair imperium van het kwaad. Het was een oorlog tussen twee ideologische en economische systemen: kapitalisme en communisme . Guatemala behoorde tot de meest geviseerde oorlogslanden in de periferie van de Verenigde Staten. Het was, zoals toenmalig president Ronald Reagan, zo plastisch verwoordde: de navel in de ‘ tere onderbuik ‘ van de VS.

(meer…)

De ongewisse terugkeer

29 januari 2012
Boek van Guido De Schrijver

Boek van Guido De Schrijver

(meer…)

Herdenking Serge Berten 2012

17 januari 2012

Serge Berten werd op 19 januari 1982

omwille van zijn inzet met en voor het volk

van Guatemala

ontvoerd in Guatemala stad

30 jaar Serge Berten

Herdenking op zaterdag 21 januari 2012 om 18.30 h.

St.Vedastuskerk (woorddienst) , Rijselstraat Menen

Optreden van het solidariteitskoor

“Vamos Pra Lutar” o.l.v. Rik Decraemer

Org. Serge Berten comité met steun van Dekenij en stad Menen

Serge blijft ons boeien. Reeds 30 jaar!

Gedurende zijn 30-jarig aardse leven, wist hij anderen te boeien. Die blijven hem op handen dragen. En wij blijven solidair met hen en hem.

Geboeid en gekluisterd zoals Serge aan het volk van Guatemala.

Info: 056/51.75.35 of germain.wermersche@skynet.be

In 1975 vertrok Serge Berten naar Guatemala.

In opdracht van Scheut.

Via de NGO Volens had hij een vrijwilligers statuut van ABOS.

Zijn opdracht aan de Costa del sur luidde: “vorming van plaatselijke leiders die met hun basisgemeenschappen zoeken naar socio-economische vooruitgang, koördinatie van bestaande gemeenschappen en vorming van nieuwe basisgemeenschappen “.

Deze opdracht heeft hij vanuit zijn sociaal-christelijke bewogenheid als mens consequent opgevat.

Volgens het VN rapport “Memoria del Silencio” – “Geheugen van de stilte” werden in deze periode (1962-1996) +- 50.000 mensen ontvoerd. (naast de meer 200.000 dodelijke slachtoffers) .

74,60 % waren Maya’s , 25,32 % Ladino’s of “halfbloeden” , 0,08 % waren anderen.

Dit laatste ogenschijnlijk kleine percentage staat toch voor +- 4.000 gevallen.

Daar is Serge één van.

Door onze inzet voor hem ondersteunen we de vraag naar rechtvaardigheid van de honderdduizenden in Guatemala.

Persbericht

17 januari 2012

GUATEBELGA LANCEERT QUETZAL PRIJS

VOOR MENSENRECHTEN EN DEMOCRATIE IN

GUATEMALA

Persbericht

(17/1/2012)

Op 19 januari 1982 verdween Serge Berten, afkomstig uit het Westvlaamse Menen en lid van de Congregatie van Scheut, op klaarlichte dag in Guatemala City, hoofdstad van het gelijknamige Midden-Amerikaanse land. Volgens getuigen werd hij door gemaskerde mannen met geweld van de straat geplukt en weggevoerd in een wagen zonder kentekens. Sinds die dag is hij nooit meer teruggezien.

Elk jaar rond deze periode herdenken familieleden, vrienden en geïnteresseerden deze gebeurtenis en eren ze gezamenlijk de nagedachtenis van Serge Berten, zijn inzet voor de armen in Guatemala in de jaren tachtig van de vorige eeuw en zijn engagement voor een betere wereld.

In 2012 is de gewelddadige ontvoering van Berten 30 jaar geleden. Op zaterdag 21 januari a.s. om 18:30 vindt in de Sint-Vedastuskerk in Menen een woorddienst plaats waarin het leven en werk van Berten centraal staan, en gedurende de rest van het jaar zullen overal in Vlaanderen activiteiten rond Guatemala worden georganiseerd.

In deze herdenkingsweek wordt ook de Quetzal Prijs voor democratie en mensenrechten in Guatemala gelanceerd, een nieuw initiatief van de vzw Guatebelga.

Familieleden dringen aan op blijvend onderzoek

Jarenlang hebben familieleden en vrienden van Serge Berten gepoogd om meer informatie te verkrijgen over de omstandigheden en de motieven van zijn ontvoering en verdwijning. Telkens vingen ze bot en werden van het kastje naar de muur gestuurd, zowel in Guatemala als in België. Uiteindelijk besloten ze in januari 2001 een klacht in te dienen bij de Brusselse onderzoeksrechter met het oog op een grondig gerechtelijk onderzoek door de Belgische justitie van de ontvoering van Serge Berten, alsook de moord op pater Walter Voordeckers, die op 12 mei 1980 in Santa Lucia Cotzumalguapa op klaarlichte dag werd vermoord. Om deze gemeenschappelijke klacht inhoudelijk en financieel te ondersteunen werd in 2001 de vzw Guatebelga opgericht (www.guatebelga.be). Sinds meer dan 10 jaar is het gerechtelijk onderzoek lopende en intussen zijn tal van gegevens naar boven gekomen.

De familieleden en vrienden van Serge Berten en Walter Voordeckers hebben steeds hun vertrouwen in de Belgische justitie behouden om meer klaarheid te brengen in de omstandigheden van de verdwijning. De laatste jaren echter lijkt het onderzoek sterk te vertragen en nog weinig vooruitgang te boeken. Daarom dringen de familieleden er bij de gerechtelijke en politieke autoriteiten in België met aandrang op aan om voldoende mensen en middelen ter beschikking te blijven stellen van het lopende gerechtelijk onderzoek. Slechts op die manier kan de waarheid over beide zaken uiteindelijk, meer dan 30 jaar na de feiten, aan het licht komen en kan hun ‘recht op de waarheid’ ten volle worden vervuld.

Guatebelga richt Quetzal Prijs voor de Mensenrechten en de Democratie in Guatemala in

Een andere doelstelling van de vzw Guatebelga bestaat erin de democratie en de mensenrechten in Guatemala te bevorderen en acties te ondernemen tegen de straffeloosheid voor schendingen van de mensenrechten in het land. Op die manier poogt Guatebelga sinds meer dan 10 jaar de band te leggen tussen de individuele gevallen van Berten en Voordeckers en het lot van de talrijke Guatemalteken die in de loop der jaren om politieke of andere redenen zijn ontvoerd, gefolterd en vermoord. Tot op vandaag zijn dergelijke praktijken schering en inslag en Guatemala staat tegenwoordig op de lijst van de meest gewelddadige landen ter wereld.

Tegen deze achtergrond heeft de Raad van Bestuur van Guatebelga in 2011 besloten de Quetzal Prijs voor Mensenrechten en Democratie in Guatemala in het leven te roepen. De quetzal is een legendarisch symbool van de inheemse volkeren uit Midden-Amerika en vandaag ook de nationale vogel van Guatemala. Het algemeen doel van de Quetzal Prijs bestaat erin de mensenrechten en de democratie in Guatemala te stimuleren, in het bijzonder door steun te verlenen aan initiatieven die de strijd tegen de straffeloosheid aangaan, de cultuur van de mensenrechten verdiepen en verantwoordelijke vormen van bestuur aanmoedigen. De Quetzal Prijs zal worden toegekend aan individuele personen of organisaties of instellingen die een bijzondere bijdrage hebben geleverd tot de bevordering van de mensenrechten en de democratie in Guatemala. De prijs bestaat uit een kunstwerk dat hiervoor speciaal zal worden ontworpen door een kunstenaar. Een internationaal samengestelde jury zal de prijswinnaar selecteren en naar België uitnodigen om de prijs tijdens een officiële plechtigheid in ontvangst te komen nemen. De Quetzal Prijs zal worden toegekend op tweejaarlijkse basis en voor het eerst in 2013.

Bijkomende informatie

Voor meer inlichtingen gelieve men de website www.guatebelga.be te raadplegen of contact te nemen met de secretaris van Guatebelga, Dhr. Carlos Colson (info@guatebelga.be).

Guategazette pdf’s

18 december 2011

Informatie over Guategazette: nieuws over Guatemala, verzameld en geredigeerd door André Vanderjeugt en Germain Wermersche uit Boezinge en Menen